Król Talal bin Abdullah-reformator i schizofrenik

Wikipedia

Talal urodził się 26 lutego 1909 roku w Mecce, na terenie ówczesnego Imperium Osmańskiego. Był najstarszym synem i jednocześnie pierwszym dzieckiem Abdullaha I i jego pierwszej żony, Musbah. 

W 1916 roku jego ojciec, Abdullah wraz z dziadkiem i wujkami przeprowadzili Wielką Arabską Rewoltę. Była to walka o uniezależnienie się od osmańskich rządów, w której wyniku w 1921 roku powstała Transjordania. Na jej tronie zasiadł ojciec Talala, w związku z czym ten stał się następcą tronu nowo-powstałego państwa.

Tumblr

W tym samym czasie mały Talal wraz z matką zostali wysłani do Ammanu, gdzie książę miał prywatne nauczanie. W 1927 roku został drugim porucznikiem w transjordańskim oddziale Legionu Arabskiego (taktyczna piechota zmechanizowana, funkcjonująca w Jordańskich Siłach Zbrojnych w latach 1920-1956).

Wikimedia Commons

 

Potem wyjechał do Sandhurst, gdzie studiował w Royal Military College. Studia te ukończył w 1929 roku i otrzymał stopień porucznika. W tym samym roku dołączył do pułku kawalerii Legionu Arabskiego, który stał się częścią brytyjskiego pułku w Jerozolimie oraz brytyjskiego artylerii w Bagdadzie.

Wikipedia

Kolejną dawkę wiedzy otrzymywał jako pomocnik swojego dziadka Sharifa Husseina podczas jego wygnania na Cyprze. 

Do Ammanu wrócił po jego śmierci, w 1931 roku. Dzięki swoim zasługom wojskowym w 1948 roku mianowano go na stopień generała.

Wikipedia

 26 lub 29 listopada 1934 roku poślubił swoją jedyną żonę, młodszą o 7 lat Zein al-Sharaf bint Jamil. Przyszła królowa urodziła się w Kairze, w ówczesnym Sułtanacie Egipskim 2 sierpnia 1916 roku. Para miała 6 dzieci:

• Husseina, urodzonego 14 listopada 1935 roku (później król Hussein)
  
• Asmę, zmarła w 1937 roku
• Muhhamada (ur. 29 października 1940 r.-zm. 29 kwietnia 2021 r.)
• Hassana (ur. 20 marca 1947 r.)
• Muhsina, który zmarł przy porodzie albo bardzo wcześnie
• Basmę (ur. 11 maja 1951 r.)
  

Tumblr/ Król Talal z księciem Husseinem i małym księciem Muhammadem

 

20 lipca 1951 roku w Jerozolimie panujący wtedy król Abdullah I wraz z najstarszym wnukiem Husseinem udali się na piątkową modlitwę do tamtejszego meczetu Al-Aksa. Tam doszło do udanego zamachu na Abdullaha, a Hussein ledwo uszedł z życiem. Sprawca tłumaczył, że w ten sposób wyraził swój sprzeciw w kwestii normalizowania stosunków z Izraelem.

 

Center for Israel  Education

 

 

W wyniku tych wydarzeń właśnie 20 lipca 1951 roku Jordania miała nowego króla, Talala I. Były to rządy krótkie (do 11 sierpnia 1952 roku), ale za to kluczowe dla rozwoju Jordanii. 

To właśnie on, przy współpracy z premierem Taufukiem Abu al-Hudą, zliberalizował jordańską konstytucję, wprowadzając szereg zmian.

1. Władzę sprawował rząd, składający się z ministrów. Odpowiadał on przed parlamentem, nie królem.

2. Król nadal miał po swoją opieką jordańską dyplomację, siły policyjne i armię oraz kwestie administracyjne.

 

Przepisy weszły w życie 1 stycznia 1952 roku, a w królestwie zapanował ustrój monarchii konstytucyjnej.

 

Tumblr/Talal i mały Hussein

 Według relacji swojego kuzyna, księcia Ra'ada król Talal był bardzo antybrytyjski, a powodem była chęć uniezależnienia się. Podobno Brytyjczycy nie wywiązywali się z ustaleń w sprawie utworzenia niezależnego arabskiego królestwa, które zawarli jeszcze z dziadkiem Talala, Husseinem ibn Alim. 

Z tego samego powodu był bardzo pozytywnie postrzegany przez ówczesne egipskie i syryjskie media. W czasie kryzysu sukcesji, czyli po zabicie Abdullaha Talal dał się poznać jako "wielki, patriotyczny imperialista". Jednocześnie stawiano go w opozycji do jego brata, Nayefa, krytykowanego za słabe myślenie i bycie pod całkowitym wpływem Brytyjczyków. 

Encyclopedia Britannica

Około roku po objęciu tronu zaczęły pojawiać się informacje, jakoby król został deportowany przez Brytyjczyków, ponieważ nie chciał przekazać Zachodniej Jordanii Izraelowi. Królowa Zein i premier Al-Huda zdementowali te plotki. 

 

Jednocześnie, nie mając innego wyjścia wyjawili, że król Talal cierpi na chorobę psychiczną. Zgodnie z sugestią doktora Furlonge, prywatnego lekarza króla Talal został przetransportowany do Paryża. Podróż odbyła się cywilnym samolotem RAF, a nie wojskowym. 

 

Wikipedia

 Kilka miesięcy przed utratą władzy doszło do incydentu, który-można podejrzewać-doprowadził do wymuszenia abdykacji. Otóż 29 listopada 1952 roku do ambasady brytyjskiej w Paryżu zgłosiła się królowa Zein. Twierdziła ona, że Talal groził jej nożem oraz usiłował zabić jedno z ich dzieci (podobno nie był to Hussein, tylko ktoś z jego młodszego rodzeństwa).

 

Nie mogąc ignorować takiej sytuacji premier Taufik Abu al-Huda (ten sam, który przeprowadzał z królem reformy konstytucyjne) najpierw osobiście próbował nakłonić Talala do abdykacji. Ten jednak zareagował bardzo nerwowo, dodatkowo pojawiły się pogłoski o przygotowywaniu puczu wojskowego, którego miał się podjąć właśnie Talal. 

 

Wikipedia

 

 

Finalnie doszło do zwołania obu izb parlamentu i przedstawienia przez premiera dokumentacji medycznej potwierdzającej choroby psychiczne króla, w tym schizofrenię oraz niezmienność jego stanu zdrowia. 

 

11 sierpnia 1952 roku Talal został pozbawiony korony. Do czasu osiągnięcia pełnoletności przez Husseina Jordanią rządził właśnie Taufik Abu al Huda. Trwało to do 2 maja 1953 roku, kiedy na tronie oficjalnie zasiadł król Hussein I.

Middle East Eye

Dalsze losy Talala na pewno bardzo go zraniły. Jego życzeniem było, aby wysłano go do Hejaz, czego nie uszanowano. Zamiast tego trafił do sanatorium w Stambule, gdzie 7 lipca 197 roku zmarł. Następnie przetransportowano go do Ammanu, gdzie jego szczątki pochowano w Królewskim Mauzoleum na terenie pałacu Raghadan.

Jordan Times

 

 

Źródło: Wikipedia, Jordan Times, Official Website of Royal Hashemite Court, Tumblr, Middle East Eye, Encyclopedia Britannica, Center for Israel  Education, Wikimedia Commons